..εκεί που λούζονταν οι αρχαίες Λέσβιες
όταν διοργάνωναν τα καλλιστεία τους
στον γειτονικό ναό της Ήρας.

ΘERMA SPA εν έτει..

Ιστορικά..

Οι θερμές πηγές της Λέσβου ήταν πολύ γνωστές από την αρχαιότητα και χρησιμοποιούντο ως ιαματικά λουτρά. Η ιαματική πηγή «ΘΕΡΜΑ», όπως δηλώνει και το όνομά της (Αιολική διάλεκτο) ήταν σε χρήση από την αρχαιότητα, όπου σύμφωνα με την παράδοση, εκεί λούζονταν οι αρχαίες Λέσβιες όταν διοργάνωναν τα καλλιστεία τους στον γειτονικό ναό της Ήρας.

Τον 18ο αιώνα ο Χουσεΐν Kαπετάν Πασά, έχτισε δεξαμενή ικανή να περιλάβει 10 έως 12 άτομα και επιδιόρθωσε το κτίριο για αυτούς που περίμεναν να κάνουν χρήση των λουτρών. 

Γνωστοί περιηγητές της εποχής επισκέφθηκαν τα λουτρά και έγραψαν μεταξύ άλλων:

Ο Olivier G., που επισκέφθηκε τα λουτρά το 1794, τα αναφέρει ως πολύ δημοφιλή: «Τα νερά της πηγής τα εκτιμούν πολύ οι κάτοικοι της Μυτιλήνης. Τα θεωρούν ορεκτικά και πηγαίνουν εκεί να πιούν και να λουστούν, ώστε να ανακουφιστούν από διάφορες χρόνιες παθήσεις. Ο Χουσεΐν καπετάν πασάς έχτισε πριν λίγο καιρό μια δεξαμενή που χωράει δέκα δώδεκα άτομα. Επιδιόρθωσε ακόμα το κτίριο που κάθεται ο Τούρκος λουτρατζής».

Ο γνωστός περιηγητής J. Dallaway (1763-1834), επισκέφτηκε τα λουτρά το 1797 και έγραψε επί τούτο: «Στα βόρεια του κόλπου υπάρχει μια από τις πολλές θερμοπηγές στο νησί, που χρησιμοποιείται για λουτρό μόνο από τις Τουρκάλες, όταν αρρωσταίνουν. Πηγάζει από κάποιους βράχους με θαυμαστό τρόπο, όπως εκείνη του Αγ. Βικεντίου στο Μπρίστολ».

Στα τέλη του 19ου αιώνα, προστέθηκε επιπλέον όροφος επάνω από το κτίριο των λουτρών που χρησίμευε ως ξενοδοχείο και ως χώρος υποδοχής των λουόμενων, όπως φαίνεται και στην παρακάτω φωτογραφία:

Εικ. 1: Τα Θέρμα του κόλπου Γέρας, στα τέλη του 19ουαιώνα

 (Πηγή: «Η Παλιά Μυτιλήνη», 2013)

Το διώροφο κτίσμα δίπλα στο κεντρικό κτίριο των χαβούζων (το πρώτο όπως φαίνεται στην Εικ.1), κατασκευασμένο και αυτό από τα τέλη του 19ου αιώνα χρησίμευε ως αποθήκη αλίπαστων.

Εν συνεχεία, τη δεκαετία του 1920 προστέθηκε ακόμη ένας όροφος στο ανατολικό τμήμα του κτιρίου, όπως φαίνεται και στις παρακάτω φωτογραφίες.

Εικ. 2: Τα Θέρμα του κόλπου Γέρας στη δεκαετία του 1920

 (Πηγή: «Η Παλιά Μυτιλήνη», 2013)

Εικ. 3: Οι κτιριακές εγκαταστάσεις των Θέρμων στη δεκαετία του 1930

(Πηγή: «Η Παλιά Μυτιλήνη», Αναγνώστου Στρατής, 2013)

Εικ. 4: Άλλη άποψη των κτιριακών εγκαταστάσεων των Θέρμων στη δεκαετία του 1940

(Πηγή: «Θέρμα- Ιαματικά Λουτρά Μυτιλήνης», Φυλλάδιο ΑΔΕΜ Α.Ε., 2000)

 

Στο πέρασμα του χρόνου, οι επάνω όροφοι του κτιρίου των λουτρών γκρεμίστηκαν, ενώ το ισόγειο με τις δεξαμενές (κτήριο Α) στερεώθηκε με σκυρόδεμα και έμεινε εσωτερικά όπως ήταν, διατηρώντας τις δυο (2) οθωμανικές χαβούζες με τη θολωτή μορφή τους. 

Με το από τις 8-1-1951 Β.Δ. (ΦΕΚ 28 Α’/24-1-1951), η πηγή «ΘΕΡΜΑ» κηρύχθηκε ως ιαματική.

Tο 2019 αναγνωρίστηκε με ΦΕΚ σύμφωνα με τις σημερινές μεθόδους και νομοθεσίες  από το 2015 λειτουργεί με το σημερινό καθεστώς με ιδιωτική πρωτοβουλία.